Khu công nghiệp Biên Hòa 1 sẽ chấm dứt hoạt động từ 1/8/2025

Cơ hội mới cho phát triển đô thị Đồng Nai

Kể từ ngày 1/8/2025, Khu công nghiệp Biên Hòa 1, một biểu tượng công nghiệp lâu đời của Việt Nam, sẽ chính thức ngừng cung cấp toàn bộ dịch vụ hạ tầng kỹ thuật như điện, nước và xử lý nước thải.

Thông báo này được Tổng Công ty Sonadezi gửi đến các doanh nghiệp đang hoạt động trong khu vực, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong quá trình chuyển đổi công năng của khu công nghiệp này thành khu đô thị – thương mại – dịch vụ hiện đại. Đây là quyết định mang tính chiến lược, không chỉ giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường kéo dài mà còn mở ra tiềm năng phát triển đô thị mới cho thành phố Biên Hòa và cả tỉnh Đồng Nai.

Lý do và lộ trình dừng hoạt động của Khu công nghiệp Biên Hòa 1

Quyết định dừng hoạt động Khu công nghiệp Biên Hòa 1 không phải là một ý tưởng mới. Định hướng chuyển đổi công năng của khu công nghiệp này đã được đề xuất cách đây hơn hai thập kỷ. Nguyên nhân chủ yếu là do hạ tầng đã xuống cấp nghiêm trọng, cùng với hệ thống xử lý nước thải thiếu đồng bộ, khiến khu vực này trở thành điểm nóng ô nhiễm, đặc biệt là tình trạng xả thải trực tiếp ra sông Đồng Nai. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người dân và hệ sinh thái tự nhiên.

Quyết định đưa Khu công nghiệp Biên Hòa 1 ra khỏi quy hoạch các khu công nghiệp trên phạm vi cả nước đã được Thủ tướng Chính phủ thông qua vào năm 2021, mở đường cho Đồng Nai triển khai kế hoạch di dời và tái định hướng phát triển khu vực này. Mới đây, vào ngày 22/6/2025, UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành Quyết định số 2105/QĐ-UBND nhằm sửa đổi, bổ sung Đề án chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1 sang mô hình khu đô thị – thương mại – dịch vụ kết hợp với cải thiện môi trường.

Theo đó, Tổng Công ty Sonadezi đã thông báo về việc chấm dứt cung cấp dịch vụ hạ tầng kể từ ngày 1/8/2025. Các doanh nghiệp đang hoạt động trong Khu công nghiệp Biên Hòa 1 được yêu cầu nhanh chóng liên hệ với Sonadezi để hoàn tất thủ tục thanh lý hợp đồng thuê đất và sử dụng hạ tầng kỹ thuật trước ngày 15/7/2025. Sau khi thanh lý hợp đồng, các doanh nghiệp cần khẩn trương di dời theo lộ trình để UBND tỉnh Đồng Nai có thể triển khai thực hiện đề án chuyển đổi công năng theo đúng tiến độ.

Kế hoạch giải phóng mặt bằng được chia làm hai giai đoạn chính. Khu vực ưu tiên bồi thường, giải phóng mặt bằng có diện tích khoảng 154/329 héc-ta, dự kiến hoàn tất trước ngày 1/8/2025. Đây là khu đất đã được định hướng quy hoạch nhằm phát triển thành một khu đô thị tổng hợp, bao gồm các chức năng thương mại, dịch vụ và trung tâm hành chính cấp tỉnh. Mục tiêu cuối cùng là giải tỏa toàn bộ KCN Biên Hòa 1 (khoảng 329ha) trước ngày 1/12/2025.

Biểu tượng lịch sử và những thách thức khi di dời

Thành lập từ năm 1963 với tên gọi ban đầu là Khu kỹ nghệ Biên Hòa, Khu công nghiệp Biên Hòa 1 được xem là khu công nghiệp đầu tiên tại miền Nam và có thời gian tồn tại lâu đời nhất trong cả nước. Suốt hơn 60 năm hoạt động, nơi đây đã trở thành điểm đến sản xuất của nhiều công ty lớn, góp phần không nhỏ vào sự phát triển kinh tế của Đồng Nai.

Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi này đang tạo ra nhiều áp lực cho cả doanh nghiệp và người lao động. Nhiều lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong KCN Biên Hòa 1 bày tỏ sự lo lắng về chính sách hỗ trợ.

Anh Lương Thanh Lộc, công nhân có gần 28 năm làm việc tại Xí nghiệp Cao su Đồng Nai, bày tỏ lo lắng trước kế hoạch di dời. Anh cho biết nếu doanh nghiệp chuyển đến địa điểm mới, việc đi lại và chỗ ở sẽ gặp nhiều trở ngại. Còn trong trường hợp phải nghỉ việc, việc tìm kiếm một công việc phù hợp ở độ tuổi này là điều không hề dễ dàng.

Phó giám đốc Xí nghiệp Cao su Đồng Nai, ông Phạm Cao Thanh Triều, cũng cho biết xưởng sản xuất của Xí nghiệp đang sử dụng 265 lao động, trong đó 90% có nhà ở Biên Hòa và khu vực lân cận. Việc di dời không chỉ gây khó khăn cho công nhân mà còn ảnh hưởng đến doanh nghiệp về chi phí tuyển dụng, đào tạo người lao động mới, và khoản chi phí rất lớn để trả trợ cấp thôi việc cho công nhân không thể tiếp tục gắn bó.

Ước tính có khoảng 21.000 lao động bị tác động bởi quá trình di dời của 76 doanh nghiệp đang hoạt động trong Khu công nghiệp Biên Hòa 1. Trước những lo ngại này, UBND tỉnh Đồng Nai dự kiến chi khoảng 1.270 tỷ đồng để hỗ trợ đời sống người lao động, ổn định sản xuất và chi phí đào tạo nguồn nhân lực cho doanh nghiệp.

Trong các buổi làm việc với Trung tâm Phát triển quỹ đất, nhiều doanh nghiệp đã nêu rõ những băn khoăn và kiến nghị tỉnh sớm đưa ra chính sách bồi thường phù hợp. Các kiến nghị tập trung vào việc xây dựng chính sách bồi thường linh hoạt, có tính đến sự chênh lệch về chi phí thuê đất, chi phí xây dựng nhà xưởng mới cũng như khấu hao tài sản.

Tương lai rạng ngời sau di dời KCN Biên Hòa 1: Khu đô thị – thương mại – dịch vụ hiện đại

Mặc dù có những thách thức ban đầu, việc chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1 được kỳ vọng sẽ mang lại những lợi ích to lớn cho sự phát triển của thành phố Biên Hòa. Khu vực này sẽ được quy hoạch lại thành một khu đô thị thương mại – dịch vụ hiện đại, tích hợp không gian xanh ven sông và hạ tầng chỉnh trang đô thị.

Dự án này hứa hẹn sẽ trở thành trung tâm phát triển tài chính, thương mại và hành chính mới của thành phố. Sau khi dự án hoàn tất, khu vực này sẽ được phát triển thành một khu đô thị hiện đại tích hợp các chức năng thương mại và dịch vụ, tọa lạc ven sông Đồng Nai, thay thế toàn bộ diện mạo cũ của khu công nghiệp lâu đời nhất cả nước. Việc đấu giá quyền sử dụng đất tại khu vực này cũng được kỳ vọng sẽ đóng góp đáng kể cho ngân sách tỉnh, tạo nguồn thu để đầu tư vào hạ tầng đô thị.

Hiện tại, việc tháo dỡ nhà xưởng và di dời đã diễn ra khẩn trương tại KCN Biên Hòa 1. Nhiều nhà xưởng rộng hàng nghìn mét vuông đang được tháo dỡ, máy móc công trình hoạt động liên tục để vận chuyển thiết bị và vật liệu. Điều này cho thấy sự quyết tâm của chính quyền địa phương trong việc đẩy nhanh tiến độ thực hiện đề án. Mục tiêu của tỉnh là khởi động xây dựng Trung tâm Chính trị – Hành chính mới trong tháng 9 tới.

Với việc KCN Biên Hòa 1 chấm dứt hoạt động, một chương mới sẽ được mở ra cho sự phát triển của Biên Hòa. Đây không chỉ là việc giải quyết vấn đề ô nhiễm mà còn là cơ hội để kiến tạo một không gian sống và làm việc hiện đại, bền vững, góp phần nâng cao chất lượng đô thị và thu hút đầu tư trong tương lai.