FDI đảo chiều, thủ phủ công nghiệp Bắc mất ngôi vương

Sau 4 tháng kể từ khi các tỉnh, thành được sáp nhập, bức tranh kinh tế Việt Nam đã dần hiện lên với những gam màu tươi sáng hơn. Việc hợp nhất và mở rộng không gian phát triển không chỉ giúp các địa phương gắn kết hạ tầng, chia sẻ nguồn lực mà còn tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, thúc đẩy dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đổ vào nhanh chóng.

Cuộc đua mới giữa các thủ phủ FDI

“Thủ phủ FDI” TP.HCM ở phía Nam và Bắc Ninh ở phía Bắc đang bước vào cuộc đua sôi động trong việc thu hút dòng vốn ngoại. Báo cáo 9 tháng đầu năm cho thấy Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư quốc tế. Theo số liệu từ Bộ Tài chính, tính đến ngày 30/9, tổng vốn FDI đăng ký vào Việt Nam đạt 28,54 tỷ USD – tăng 15,2% so với cùng kỳ năm trước, phản ánh niềm tin vững chắc của các nhà đầu tư vào môi trường kinh doanh trong nước.
Trong 9 tháng đầu năm, vốn FDI giải ngân đạt mức cao nhất trong vòng 5 năm qua, ước tính khoảng 18,8 tỷ USD, tăng 8,5% so với cùng kỳ năm trước. Trong danh sách dẫn đầu là TP.HCM với tổng vốn đăng ký 4,8 tỷ USD, chiếm 16,8% tổng vốn đầu tư, dù giảm nhẹ 8,9%. Ngay sau đó là Bắc Ninh với hơn 4,7 tỷ USD, giữ cùng tỷ trọng 16,8%. Hà Nội xếp thứ ba với hơn 3,8 tỷ USD, tương đương 13,6%, trong khi các vị trí tiếp theo thuộc về Đồng Nai, Hải Phòng và Hưng Yên – những địa phương tiếp tục duy trì sức hút ổn định đối với dòng vốn ngoại.
Xét về số lượng dự án, TP.HCM thể hiện vị thế vượt trội khi chiếm tới 49,3% tổng số dự án mới, 29,3% số lượt điều chỉnh vốn và tới 71,2% các thương vụ góp vốn, mua cổ phần. Đáng chú ý, trong 8 tháng đầu năm, Bắc Ninh từng tạo bất ngờ khi vươn lên dẫn đầu cả nước với 4,7 tỷ USD vốn đăng ký, chiếm 17,9% tổng vốn đầu tư. Tuy nhiên, bước sang tháng 9, TP.HCM đã “lấy lại ngôi vương” với tổng vốn đạt 4,8 tỷ USD – chỉ nhỉnh hơn Bắc Ninh (4,799 tỷ USD) một khoảng cách rất nhỏ, thể hiện cuộc đua sít sao giữa hai trung tâm FDI lớn nhất cả nước.
Sau khi hợp nhất với Bắc Giang, Bắc Ninh càng củng cố vị thế “thỏi nam châm” hút FDI của khu vực miền Bắc. Từng được biết đến như “thủ phủ công nghiệp” với sự hiện diện của các tập đoàn tỷ USD như Samsung, Canon, Goertek…, Bắc Ninh nay càng gia tăng sức mạnh nhờ liên kết cùng Bắc Giang – điểm sáng mới trên bản đồ đầu tư toàn cầu với các ông lớn Foxconn, Hana Micron, Luxshare. Sự hợp lực này không chỉ mở rộng quy mô sản xuất mà còn kiến tạo một tổ hợp công nghiệp – công nghệ cao có sức lan tỏa và ảnh hưởng mạnh mẽ hàng đầu miền Bắc.
Tháng 8 vừa qua, Bắc Ninh đã tổ chức hội nghị xúc tiến đầu tư và trao hàng chục quyết định đầu tư mới, qua đó khẳng định sức hút mạnh mẽ của địa phương sau khi hợp nhất. Ông Châu Nghĩa Văn – Phụ trách Tổng bộ Foxconn Việt Nam – cho biết, tập đoàn hiện đã rót gần 3,5 tỷ USD vào Việt Nam, với các cơ sở tại Bắc Ninh, Bắc Giang và Quảng Ninh, tạo việc làm cho hơn 100.000 lao động. Trong năm nay, Foxconn dự kiến tiếp tục mở rộng hai dự án tại KCN Quang Châu, nâng thêm 320 triệu USD vốn đầu tư để đáp ứng nhu cầu sản xuất toàn cầu ngày càng tăng.
Tại khu vực phía Nam, dòng vốn FDI đang đổ mạnh vào TP.HCM sau khi thành phố hợp nhất với Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu. Nếu TP.HCM được xem là trung tâm tài chính, dịch vụ và đổi mới sáng tạo, thì Bình Dương đóng vai trò “đầu tàu công nghiệp” của vùng, còn Bà Rịa – Vũng Tàu là cửa ngõ logistics quốc tế với hệ thống cảng nước sâu hiện đại và tiềm năng du lịch biển dồi dào. Sự kết hợp giữa ba địa phương này đã hình thành một “siêu vùng kinh tế” năng động, tạo nên cực tăng trưởng toàn diện và sức hút đặc biệt đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Hiện nay, TP.HCM đang gấp rút hoàn thiện danh mục các dự án trọng điểm nhằm đón làn sóng vốn đầu tư mới, tập trung vào những lĩnh vực mang tính chiến lược như: cảng trung chuyển quốc tế, trung tâm đổi mới sáng tạo, nghiên cứu – phát triển (R&D), công nghệ vật liệu mới, năng lượng tái tạo, công nghiệp bán dẫn, thiết kế – chế tạo vi mạch, điện tử linh hoạt cùng công nghệ pin tiên tiến. Trong đó, dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ được xem là biểu tượng hạ tầng thế hệ mới, đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
Trong dòng vốn FDI đổ vào TP.HCM thời gian qua, đáng chú ý là sự xuất hiện của nhiều dự án thuộc lĩnh vực công nghệ cao. Nổi bật trong số đó có Nhà máy chế tạo thiết bị sản xuất vi mạch của BE Semiconductor Industries N.V với tổng vốn 42 triệu USD; dự án Amazon Data Services Việt Nam nâng vốn thêm 48 triệu USD; cùng GSK Việt Nam tăng vốn 133 triệu USD để mở rộng hoạt động sản xuất và nghiên cứu dược phẩm. Những dự án này cho thấy TP.HCM đang từng bước khẳng định vai trò trung tâm thu hút đầu tư công nghệ cao của khu vực.

Khẳng định vị thế bền vững trong đầu tư

Theo khảo sát mới nhất của Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham), 76% doanh nghiệp thành viên cho biết sẵn sàng giới thiệu Việt Nam như một điểm đến đầu tư hấp dẫn, tăng 4 điểm phần trăm so với quý trước. Chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) cũng ghi nhận mức 66,5 điểm – cao nhất trong ba năm trở lại đây, phản ánh sự lạc quan ngày càng gia tăng của cộng đồng doanh nghiệp châu Âu đối với môi trường đầu tư tại Việt Nam.
Ông Bruno Jaspaert, Chủ tịch EuroCham, cho biết điểm nổi bật nhất trong khảo sát lần này là sự cải thiện rõ rệt trong tâm lý của cộng đồng doanh nghiệp. Có tới 80% nhà đầu tư bày tỏ sự lạc quan về triển vọng của Việt Nam trong 5 năm tới, đồng thời 76% cho biết sẽ giới thiệu Việt Nam như một điểm đến đầu tư hấp dẫn cho các đối tác. Ông Bruno nhấn mạnh: “Điều đó cho thấy sức hút của Việt Nam vẫn bền vững, bất chấp những biến động bên ngoài,” ông Bruno nhấn mạnh.
Chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) cũng phản ánh rõ sự đồng điệu với kỳ vọng tăng trưởng mạnh mẽ của Việt Nam, khi có tới 42% doanh nghiệp tham gia khảo sát tin tưởng rằng nền kinh tế sẽ chạm mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8,3% đến 8,5% trong năm nay.