Dự kiến hoạt động xuất khẩu trong quý cuối của năm sẽ tiếp tục tăng trưởng, bởi việc lạm phát tại các nền kinh tế lớn có dấu hiệu giảm dần và tồn kho ở các quốc gia đang giảm xuống.
Dự kiến, trong quý cuối năm, hoạt động xuất khẩu sẽ tiếp tục bứt phá. Điều này được dự đoán dựa trên việc lạm phát ở các nền kinh tế lớn như Hoa Kỳ, châu Âu… đang có dấu hiệu giảm dần, đồng thời sự suy giảm của tồn kho tại các quốc gia đang diễn ra. Mùa lễ cuối năm thường kích thích nhu cầu tiêu dùng hàng hóa, cộng với việc Việt Nam đang hưởng lợi từ việc nhiều tập đoàn đa quốc gia dịch chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam.
Việc Trung Quốc giảm lãi suất để thúc đẩy nền kinh tế cũng tạo ra hi vọng về cải thiện của nhu cầu tiêu dùng và sản xuất trong tương lai.
Cục Xuất nhập khẩu, thuộc Bộ Công Thương, đã thực hiện nhiều biện pháp tích cực và đồng bộ để giúp sản xuất trong nước, thúc đẩy thương mại, mở rộng thị trường nội địa và xuất khẩu. Nhờ những nỗ lực này, hoạt động xuất khẩu đã duy trì sự tăng trưởng từ tháng 5 đến tháng 8.
Tuy nhiên, trong tháng 9/2023, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 31,41 tỷ USD, giảm 4,1% so với tháng trước, nhưng tăng 4,6% so với cùng kỳ năm 2022. Điều này đã đóng góp vào việc đưa kim ngạch xuất khẩu của cả nước trong quý III/2023 lên mức 94,6 tỷ USD, tăng 10,3% so với quý II/2023 và chỉ giảm nhẹ 1,2% so với cùng kỳ năm 2022.
Tính tổng 9 tháng năm 2023, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 259,67 tỷ USD, giảm 8,2% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, trong khoảng thời gian này, có 31 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 92,2% tổng kim ngạch xuất khẩu (trong đó, 6 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 62,2%).
Về cơ cấu của hàng hóa xuất khẩu, trong tháng 9/2023, hầu hết các mặt hàng chính đã ghi nhận sự tăng trưởng tích cực so với cùng kỳ năm trước, do sự phục hồi trong phần cầu và mức nền tương đối thấp của các tháng cuối năm 2022. Trong nhóm này, xuất khẩu hàng rau quả đã tăng 160% so với cùng kỳ, đạt ước 650 triệu USD; xuất khẩu gạo tăng 80%, ước đạt 495 triệu USD; hạt tiêu tăng 22,7%; hạt điều tăng 39,6%;…
Theo đánh giá của Bộ Công Thương, trong 9 tháng qua, tất cả các ngành công nghiệp đã gặp khó khăn vì thị trường xuất khẩu đối diện với tổng cầu trên toàn cầu giảm, đặc biệt là đối với các sản phẩm tiêu dùng không thiết yếu. Do đó, kim ngạch xuất khẩu trong 9 tháng qua đã giảm đối với hầu hết các thị trường quan trọng. Cụ thể, khu vực châu Á đã giảm 3,6%, châu Âu giảm 6,8%, châu Mỹ giảm 15,8%, châu Phi tăng 1,2%, và châu Đại Dương giảm 3,9%.
Hoa Kỳ vẫn duy trì vị trí là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, với kim ngạch dự kiến đạt 70,9 tỷ USD, giảm 16,8% so với cùng kỳ năm 2022. Tiếp theo là thị trường Trung Quốc, với kim ngạch ước tính đạt 42,2 tỷ USD, tăng 2,1%. Tuy nhiên, kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường lớn khác cũng đã giảm, ví dụ, kim ngạch xuất khẩu vào EU giảm 8,2%, thị trường ASEAN giảm 5,5%, Hàn Quốc giảm 5,1%, Nhật Bản giảm 3%.
Bộ Công Thương lý giải rằng nguyên nhân của sự suy giảm này nằm ở các nền kinh tế lớn là các đối tác xuất khẩu của Việt Nam như Hoa Kỳ và EU, mà các khách hàng của họ đã giảm chi tiêu cho các sản phẩm thông thường và xa xỉ, dẫn đến sự giảm của lượng đơn đặt hàng.
Trong tình hình này, các ngành sản xuất công nghiệp trong nước tập trung chủ yếu vào việc xuất khẩu, phụ thuộc mạnh vào thị trường toàn cầu. Điều này có nguyên nhân từ sự vượt trội về sản lượng sản xuất trong nước so với nhu cầu của thị trường nội địa, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp như dệt may, da – giày, và điện tử. Các ngành này chỉ cung cấp khoảng 10% sản lượng cho thị trường nội địa, trong khi 90% sản lượng còn lại được dành cho xuất khẩu.
Thêm vào đó, giá của hàng hóa xuất khẩu đã có xu hướng giảm trong 9 tháng đầu năm 2023. Đặc biệt, giá của một số mặt hàng nông sản đã giảm đáng kể, giảm xuống mức hai con số so với cùng kỳ năm trước. Ví dụ, giá của hạt tiêu đã giảm 25,1%, cao su giảm 18,7%, giá dầu thô giảm 15,8%. Tương tự, một số mặt hàng công nghiệp chế biến cũng đã ghi nhận giảm giá mạnh như phân bón giảm 35,4%, chất dẻo giảm 23,4%, và sắt thép giảm 23,8%.
Việc Trung Quốc mở cửa lại cũng tạo ra áp lực cạnh tranh đối với các mặt hàng xuất khẩu cùng loại của Việt Nam. Ngoài ra, doanh nghiệp vẫn đối mặt với nhiều khó khăn khi số lượng đơn hàng từ nước ngoài giảm, thị trường trong nước không có sức mua lớn, chi phí nguyên vật liệu và sản xuất vẫn duy trì ở mức cao, và việc tiếp cận tín dụng cũng không dễ dàng.
Đại diện từ Cục Xuất nhập khẩu cũng bổ sung rằng, do sự giảm mạnh trong hoạt động nhập khẩu so với hoạt động xuất khẩu, cán cân thương mại của Việt Nam trong tháng 9 tiếp tục ghi nhận sự xuất siêu với khoảng 2,29 tỷ USD, đồng thời đưa tổng giá trị xuất siêu trong 9 tháng đầu năm 2023 lên mức 21,68 tỷ USD (so với 6,9 tỷ USD trong cùng kỳ năm trước). Việc xuất siêu tiếp tục đóng góp quan trọng cho sự ổn định của kinh tế vĩ mô, duy trì cân đối lớn trong nền kinh tế, và đồng thời hỗ trợ cán cân thanh toán quốc tế.
Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, đã đưa ra dự báo rằng trong 3 tháng còn lại của năm, thời điểm này là thời gian gần đến các lễ hội và Tết, do đó, xuất khẩu rau quả vẫn còn rất nhiều tiềm năng. Đặc biệt, trong thời gian còn lại, là mùa thu hoạch của nhiều loại rau quả trên khắp cả nước với sản lượng ước tính khoảng 7,6 triệu tấn. Cung cấp trái cây phong phú sẽ đáp ứng tốt cho đơn hàng xuất khẩu cuối năm. Do đó, giá trị kim ngạch xuất khẩu rau quả có thể cao hơn so với trung bình của các quý trước.
Ông Nguyên cũng đã dự báo rằng việc xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc sẽ tiếp tục thiết lập những kỷ lục mới, đưa sầu riêng trở thành một mặt hàng mới với giá trị xuất khẩu vượt quá 1,7 tỷ USD. Điều này đóng góp vào nhóm hàng hóa “tỷ đô” trong lĩnh vực nông nghiệp, và đem lại những triển vọng tích cực cho ngành này.
Tương tự, ông Thang Văn Thông, Phó Chi hội trưởng Chi hội Dăm gỗ Việt Nam, đã chia sẻ rằng các doanh nghiệp trong ngành đang ghi nhận sự tương tác tích cực hơn từ các đối tác mua hàng. Một số doanh nghiệp đã bắt đầu tổ chức làm việc tăng ca cho công nhân hoặc thậm chí tuyển thêm lao động do có những đơn hàng mới.
“Về sản lượng, hiện tại chúng ta không ghi nhận sự giảm, nhưng chỉ có một giá trị giảm. Nguyên nhân của điều này liên quan đến tình hình thị trường. Năm ngoái, do xung đột Nga – Ukraine, việc vận chuyển trở nên khó khăn và giá dăm gỗ đã đạt mức 190 USD/tấn. Tuy nhiên, từ đầu năm 2023, giá dăm gỗ đã giảm xuống cỡ 125 USD/tấn và hiện đang ổn định ở mức khoảng 140 USD/tấn. Do đó, giá trị của xuất khẩu hiện thấp hơn so với năm ngoái. Đối với mặt hàng viên nén gỗ, cũng tương tự, giá đã trải qua một vài tháng giảm và hiện tại đã tương đối ổn định lại. Chỉ có ngành chế biến gỗ ghi nhận mức đơn hàng tương đối thấp”, ông Thang Văn Thông nói rõ.
Để tăng cường giá trị kim ngạch xuất nhập khẩu, Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng đã cho biết rằng Bộ Công Thương sẽ tập trung vào việc đàm phán và ký kết các Hiệp định, cam kết thương mại mới và các Hiệp định thương mại tự do, mở rộng các liên kết thương mại và đầu tư. Bộ cũng sẽ tiếp tục ký kết các Hiệp định thương mại tự do và thương mại với các đối tác tiềm năng khác, nhằm đa dạng hóa thị trường, sản phẩm và chuỗi cung ứng.
Hơn nữa, Bộ Công Thương cũng cam kết hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc tận dụng các cam kết có trong các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, nhằm thúc đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu. Điều này bao gồm việc tuyên truyền và hướng dẫn về quy tắc xuất xứ, cung cấp Giấy chứng nhận xuất xứ, và cung cấp thông tin về cơ hội và cách tận dụng cơ hội từ các hiệp định.
Ngoài ra, Bộ Công Thương sẽ tiến hành các cuộc đàm phán với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để mở cửa thêm thị trường xuất khẩu cho nhiều mặt hàng rau quả Việt Nam khác như bưởi da xanh, dừa tươi, bơ, dứa, vú sữa, chanh, dưa lưới và nhiều mặt hàng khác. Đồng thời, Bộ Công Thương sẽ tập trung vào việc nâng cao hiệu suất và điều tiết hiệu quả quá trình thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu tại các khu vực cửa khẩu biên giới Việt Nam – Trung Quốc. Đặc biệt, sẽ tập trung vào việc xử lý nhanh chóng và tiến triển xuất khẩu chính ngạch, đặc biệt đối với các mặt hàng nông sản và thủy sản có tính chất thời vụ.
Bên cạnh đó, Bộ Công Thương sẽ tăng cường công tác cảnh báo sớm về các vụ kiện phòng vệ thương mại, hướng dẫn các doanh nghiệp về cách ứng phó với các vụ kiện này. Bộ cũng cam kết cung cấp thông tin kịp thời cho các doanh nghiệp và hiệp hội về những thay đổi, nhu cầu, và quy định mới trên thị trường.
Thông tin được tổng hợp bởi Khoxuongdep.com.vn – Đơn vị chuyên dịch vụ bất động sản công nghiệp và khu công nghiệp !
Zalo
Hotline
Facebook